Şehirde Yaşayan Kuşlar

Kalabalık caddeler, işlek sokaklar, yoğun trafik ve sürekli acelesi olan insanlar… Şehirlerdeki yaşam o kadar hızlandı ki şehirde yaşayanların sadece biz insanlar olmadığını sıklıkla unutur olduk. Tıpkı bizim gibi onlarca farklı hayvan türü de şehir hayatına uyum sağlamış haldedir. Şehirde yaşayan kuşlar da işte bu hayvanlardan bazılarıdır. Bizlerle birlikte şehirde yaşayan kuşlar arasından en bilinenlerini gelin yakından tanıyalım.

Serçeler

Şehirlerde en çok görülen kuşlardan biri serçelerdir. Yüzyıllardır insanlarla iç içe yaşayan bu kuşları sokaklarda, parklarda veya tarım alanlarında rahatlıkla görebilirsiniz. Genellikle insanlardan kalan yemek artıkları ile beslenen bu kuşlar insan yerleşiminin olduğu her yerde yaşayabilirler. Göçmen bir kuş türü olmayan serçeleri 4 mevsim görmek mümkündür. Serçelerin besin kaynakları arasında darı, mısır, ayçekirdeği gibi tohumlar ile tırtıllar, örümcekler ve diğer küçük böcekler bulunur. Yetişkin serçeler çoğunlukla tohumlarla beslenseler de yavruların yumurtadan ilk çıktıkları zamanlar proteine ihtiyaçları vardır.

Serçelerin doğada oldukça fazla sayıda düşmanı vardır. Kediler, yılanlar, kargalar ile şahinler ve baykuşlar gibi büyük kuşlar serçeleri avlarlar veya yumurtalarını yerler. Serçeler bu tehlikeli avcılardan korunmak için küçük gruplar halinde yiyecek ararlar bu sayede tehlikenin yaklaştığını görecek göz sayısı artmış olur.

Serçeler oldukça sosyal kuşlardır. Genellikle gruplar halinde yiyecek ararlar. Oldukça küçük kanatlara sahip oldukları için iyi birer uçucu değillerdir bu nedenle tehlike anında kaçabilecekleri yerlere yakın olmayı tercih ederler. Serçeler binalardaki deliklere veya yarıklara yuva yaparlar aynı zamanda çalılıkların içine de yuva yapmayı severler. Bu küçük, kahverengi kuşları biraz dikkatli baktığınızda hemen hemen her zaman görmek mümkündür.

Güvercinler

Şehirde yaşayan kuşlar içinde belki de en çok bilinen tür güvercinlerdir. Koyu gri-mavi tüyleri ile onları bütün şehirlerde görmek mümkündür. Aslına bakarsanız yaklaşık 300 türü bulunan güvercinleri çok soğuk bölgeler ve ıssız adalar dışında dünyanın her yerinde görebilirsiniz. Güvercinlerin insanlar tarafından evcilleştirilen ilk kuş türü olduğu düşünülmektedir. Doğada 2-3 yıl olan ömürleri esaret altında 15 yıla kadar çıkabilir.

Yuva yapma konusunda oldukça kötü bir üne sahip olan güvercinler yuvalarını genelde yangın merdivenlerine, merdiven boşluklarına, binalardaki girinti ve çıkıntılara, balkonlara, yağmur oluklarına yaparlar. Yaşamları boyunca tek eşli olan güvercin çitlerinin genelde 2 yumurtası olur. Dişiler gece, erkek güvercinler ise gündüz kuluçkaya yatarlar. 14-19 gün arasında yavrular yumurtadan çıkar ve 2-3 hafta kadar da yuvada kalırlar. Güvercinler yavrularını güvercin sütü ya da kursak sütü denilen özel bir sıvı ile beslerler. Güvercinlerin kursaklarında oluşan bu beyaz sıvı vitamin, yağ ve protein açısından oldukça zengindir. Bu sıvı madde hem dişi hem de erkek güvercinler tarafından oluşturulabilir.

Güvercinler genellikle tohumlar, tahıllar, mısır ve darı ile beslenirler ancak zaman zaman küçük böcekleri yedikleri de biliniyor. Özellikle yavrular yumurtadan çıktıktan sonra onları beslemek için ihtiyaç duydukları proteini böceklerden karşılıyorlar. Şehirlerde bu kadar yaygın olarak bulunan güvercinlerin düşmanlarının sayısı da bir hayli fazladır. Şahinler, atmacalar, baykuşlar, gelincikler, yılanlar, kediler ve köpekler güvercinlerin en bilinen düşmanlarıdır.

Kumrular

Güvercinlerle aynı familyadan olan kumrular da şehirlerde en çok karşılaşılan türlerden birisidir. Ülkemizin tamamında kumrulara rastlamak mümkündür. Görülen kumru türü bölgeye göre değişiklik gösterebilir. Sıklıkla yerleşim alanlarının yakınında yaşayan kumruları balkonlarda, trafik lambalarının üstünde veya yerde yiyecek ararken görmek mümkündür. Kumrular yerdeki kolayca ulaşabilecekleri yiyecekleri yemeyi tercih ederler. Neredeyse tamamen tohumlar ve tahıllarla beslenen kumrular küçük böcekler, bazı meyveler ve otlarla da beslenirler. Oldukça fırsatçı yiyicilerdir ve kuru kedi maması bile yediklerini görelebilirsiniz.

Kumrular yuvalarını genellikle ağaçlara ya da çalılara yaparlar. Saksıların içine, klima motorlarının üstüne veya alışılmadık daha pek çok yere yuva yaptıklarını da görebilirsiniz. Kumrular buldukları ince dallar ve çalı çırpıyla yuvalarını yaptıktan sonra dişi kumru 2 yumurta yumurtlar. Yavruların yumurtadan ilk çıktıkları günlerde tıpkı güvercinler gibi kumrular da yumurtalarını bir çeşit süt benzeri beyaz bir sıvıyla beslerler. Bu sıvı yavruların ihtiyaç duyduğu gerekli besinleri içerir.

Doğada ömürleri 1-3 yıl arası olan kumruların kediler, şahinler, doğanlar, yılanlar gibi düşmanları vardır ayrıca kumru yumurtaları kargalar tarafından yenilebilir.

Kargalar

Şehirlerde sıklıkla karşılaştığımız kargalar da dünyanın hemen hemen bütün bölgelerinde bulunurlar. Doğada yaklaşık 13 yıl, esaret altında ise 20 yıldan fazla yaşayabilirler. Kargalar aralarında aile bağları olan diğer kargalarla birlikte geniş gruplar halinde yaşarlar. Kargalar hem birlikte yiyecek ararlar hem de yavruların bakımı ve yuvaların korunmasında birlikte hareket ederler. Kargalar yuvalarını genellikle ağaçların en tepe kısımlarına yaparlar ve karga çiftlerinin 5-6 yumurtası olur. Aile bağları oldukça güçlü olan kargalarda yavrular yuvadan ayrılmadan önce 6 yıl kadar aileleriyle kalabilirler.

Kargalar hepçil kuşlardır ve çoğunlukla yerde yiyecek ararlar. Ekinler, meyveler, böcekler veya başka kuşların yumurtaları ile beslenirler ancak aynı zamanda genç veya zayıf hayvanlara saldırdıkları da bilinir. Tüm bu beslenme alışkanlıkları nedeniyle kargalar çiftçiler tarafından sevilmezler. Kargalar aynı zamanda grup halinde hareket ederek başka hayvanlardan da yiyecek çalabilirler.

Kargalar oldukça zeki hayvanlardır. Sesleri taklit edebilirler, alet kullanabilirler ve son derece güçlü bir hafızaya sahiptirler. Bir kargaya zarar vermeden önce 2 kere düşünmekte fayda var! Güçlü hafızaları ve sosyal yapıları nedeniyle uzun yıllar size kin tutmakla kalmazlar bütün arkadaşlarına da söylerler.

Şehirde yaşayan kuşlardan olan kargaların da tıpkı diğer kuşların olduğu gibi düşmanları vardır. Bazı yılan türleri, şahinler, baykuşlar, kartallar ve büyük yırtıcı kuşlar en bilinen düşmanlarıdır. ( Kargalar hakkında daha çok şey öğrenmek için bu yazımızı da okuyabilirsiniz)

Martılar

Şehirde yaşayan kuşlardan biri de martılardır. Martılar sanılanın aksine sadece deniz kenarında yaşayan kuşlar değillerdir. Suya ve protein bakımından zengin yiyeceklere erişimi olan her yerde yaşayabilirler. Martılar yüzyıllar içinde insan yerleşimlerinin olduğu yerlere yuva yapmaya adapte olmuşlardır. Genelde çatılara yuvalarını yapan martılar bu sayede yiyecek kaynaklarına daha yakın olurlar. Yiyecek kaynağının bol olduğu yerlerde 15 yıla kadar yaşayabilirler ancak işlek caddeler uçamayan yavrular için son derece tehlikelidir.

Martılar hepçil beslenen kuşlardır. Balıklar, böcekler, küçük memeliler, insanlardan kalan yemek artıklarını yerler. İstanbul’da yaşayan martılar simit yemeleri ile ünlüdürler. Martılar aynı zamanda insanların elinden de sandviçlerini, cipslerini veya dondurmalarını çalmakta hiç tereddüt etmezler.

Tıpkı diğer bütün kuşlar gibi martıların da fazla sayıda düşmanı vardır. Yunuslar, katil balinalar, büyük ahtapot türleri, şahinler ve kartallar martıları avlayan hayvanlar arasındadır

Şehirde yaşayan kuşlar, şehirde yaşayan kuşlar